Vragen over de wijze waarop dorpen kunnen groeien, over de locatie waar dorpen kunnen uitbreiden en ontwikkelen, waar het dorp stopt en het landschap begint, vormden in 2004 aanleiding tot het ontwerponderzoek Nieuwe Kijk op Oude Dorpen.

In dit ontwerponderzoek is gezocht naar een methode waarmee dorpsbewoners én plannenmakers de ontwikkeling en groei van dorpen in het terpen- en merengebied van Friesland kunnen duiden en inzetten in toekomstige opgaven. Uitgangspunt hierbij is het bereiken van een hoge ruimtelijke kwaliteit in de vormgeving en ontwikkeling van de dorpen. De cultuurhistorische en landschappelijke context vormen belangrijke inspiratiebronnen en komen tot uitdrukking in de ontwikkelde DNA-methodiek, die uitgaat van een vierlagenbenadering van de omgeving (Rood – Blauw – Groen – Grijs)

De resultaten van dit ontwerponderzoek geven een nieuwe kijk op de identiteit en groei van een dorp en op de verbanden met de cultuurhistorische en landschappelijke elementen binnen een dorp, die gerelateerd zijn aan deze elementen op de regionale schaal.

Het project is in 2006 bekroond met de Harry de Vroome penning, waarbij niet alleen de resultaten, maar specifiek ook het proces gewaardeerd werden: ‘Het is een compleet verhaal; een interactie proces, gemaakt vanuit cultuurhistorisch oogpunt en in samenhang met de betrokkenen in de dorpen. Voor het Friese landschap een vernieuwende aanpak. Er is vooral waardering voor de visie op samenhang tussen landschap, cultuurhistorie en plattelandsontwikkeling. Binding met particulieren is niet uit het oog verlore’. (Juryrapport)

Het ontwerponderzoek is gepubliceerd als tijdschrift.